Taon Retirado
Ang manunulat na si Sara Gruen nang “Water Elephant” sinulat “na ang pag dadala nang iyong pan labas na panigin na mayroon ka pang sinasabi ay mahirap pero mahalaga.” Sino ba ang gumawa sasalitang “Ang pagtanda ay regalo” ay maaring mayroon pang ilalabas sa pananalita subalit matanda bata o may edad ay sa sangayon sa akin kapatid sinabi ko na maari mayroon ka pang ilalabas na itinatago pero kadalasan itong katagian ito ay isang monumentong trabaho para sa isang tao.
Kalyan exakto mo maaamin na ikaw ay nasa iyong kalagitan edad? Ito bai sa umaga na pag gising mo umaga na kramdam mo na masakit ang buo mong katawan na para makapag umpisa ka kaylagan mong uminom nang kape o maligo o ka pag dumating ang oras na kaylagan mo nang pang bukas nang garapon na dati rati ito’y iniikot mo lang nang mabilis upang buksan ang takip nang sarili mong kamay. Para sa akin ito’y kung kailagan ko nang mahabang kamay para mabasa ko ang nasa palad ko para basahin na nagagahulugan na dapat na akong mag bisita sa akin doktor sa mata para humigi nang reseta para sa tamang salamin pang basa.
Sa kasalukuyan ang edad nang pag repetitor sa Kanada ay 65. Ito ang edad na ang isang Kanadiano ay maari nang tumangap nang Old Age Security pension kung ang isang retirado ay naka sunod sa maga regulasion na ito’y naka tira sa bayan nang Kanada nang 10 taon pinaka mababang hangang pa taas. Ito rin ang edad nang isang retirado na kumuha nang Canada Pension Plan benipit na nauukol para sa kanila dipende sa kanilang maga naibigay sa kanilang pinag trabahuan. Walang tamang edad ang pinag uutos para mag retiro maliban sa maga hukom at maga nasa puwersa nang kapulisan. Ang pederal na hukom na naatasan ay sa edad nang 75 ang pag retiro. Ang RCMP kommisioner pag retiro ay edad 62 ang kanyang katulong ay 61 at ang opissial ay 60 na maaring tumagal taon taon hangang edad na 65. Ang normal na pang retiro nang isang pulis opissial at bombero ay edad 60.
Palagi kong sinasabi sa aking haka haka na ang pag reretiro ay pang sariling disision. Maari kang mag retiro sa iyong pinapasukan at manibagong nang ibang kurso na di kapareho nang dati mong ginagawa nong kapanahunan mo. Mayroon akong kilala parser edad na 63 namamasukan sa isang komersial na kampania nang eroplano naplitan mag retirado nitong pandemia na laman niya na mayroon pala siyang berdeng kamay sa pag tatanim kaya nag umpisa siyang mag tanim. Siya ay masaya. At ito’y naging dahilan para siya’y maging malusog sa pananatili niya sa bukid nag tatanim nang kamatis at lettugas na binibenta sa maga kaibigan at kamaganak. At higit sa lahat na ramdaman niya na siya ay nasa pinaka malakas na katawan at kalusugan sa buong buhay niya.
Nang ako’y mag umpisang mag kaidad na pag iisip isip ko na mag retiro sa Pilipinas marahil sa isang parm na malapit sa dagat. Noong huli kong dalaw doon, malaking pag babago nang aking pag nanais at pag iisip. Ang kasalukuyan pamumuhay doon ay hidi pa hinog sa aking pag reretiro ang kinatapusan. Balik dito sa Toronto ang aking pagalawang pinipili sa pag reretiro ay parang isang mapaganib. J.J. McCullough tagatulong kolomnista nang Washington Post sa kanyang artikulo na petsa 6 nang Abril 2021 inilahad niya nang katotohanan na mahigit sa 2/3 na maga namatay sa Kobid sa Kanada ay nang yari sa maga matagalan kalikasan retiridong paninirahan. Canadian Intitute Health impormasion sinabi 7260 na may edad nakatira sa pang retiradong bahay ang maga namatay noong unang dagsa nang Kobid ang buwan nang Marso-Agosto. At noong pagalawang dagsa 7479 ang maga namatay. Ito’y maga naka sisindak na numero ka pag inisip mo ang maga nasawi na ito ay maga taong tulong sa Kanada na kung bakit tayo ay ganitong ngayon- matutuluging na bayan sa maga taong nagagailagan nang pag kakataon para iprisinta ang kanilang pag gagailangan nang tulong na maging isang kombension repugi.
Kung sa bagay ang pagtrato sa maga may edad ang Kanada ay naiiba sa ibang bayan katulad nang bayan Pilipinas na ang maga matatanda ay nakatira pa rin sa sarili nilang bahay o kasama nang anak na babae walang asawa o mayroon hangang ito ay makita ang kanyang paginoon at ito’y kasali pa rin sa maga disision sa maga bagay bagay. Ang larawan sa itaas ay isang kamaganak na kinalaman noong ika 80 nang kanyang kaarawan. Pitong arawa makalipas ang kanyang 81 na birday siya ay matahimik na pumanaw nang siya ay natulod nang hapon. Siya ay namatay sa sarili niyang bahay.
Kahit ano ang nahihintay sa aking pag tanda, ako’y hindi na babahala. Hinaharap ko ang araw na para bang ito ay ang kahulihan araw ko sa mundo. Isang bagay ang kasiguruhan alam ko na mamalagi sa Toronto na mayroon akong madaling matatakbuhan huspital. Sa totoo lang alam ko na ang matatandang may edad ay parang isang baybi mabuti kahapon, maaring hindi mabuti ngayon.
In the pic: Pilipina na may edad